Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu yani kısaca DEHB, erken çocukluk yaşlarında ortaya çıkan gelişimsel, sosyal, akademik alanlarda işlevselliği olumsuz yönde etkileyen bir bozukluktur. Kişinin yaşam kalitesini bozan dikkatsizlik, dürtüsellik ve hiperaktivite örüntüsünü içerir.
Birey gelişim basamağı ile uyumlu olmayan aşırı hareketlilik; düşünmeden hareket etme, toplumsal kurallara uyamama ve beklemekte zorlanma ile karakterize olan dürtüsellik ve her şeyden hızlıca sıkılma, kendi ilgi alanlarına odaklanırken özellikle akademik konularda ve çevresel uyaranlarda dikkatin hızla dağılması ile karakterize olan dikkat eksikliği göstermektedir.
Genellikle bu belirtilerin hepsi bir arada görülür ancak bazen dikkat eksikliği, dürtüsellik veya hiperaktivite daha ön planda olabilmektedir. Okul öncesi çocukların, yetişkin bireylere oranla enerjik ve hareketli olması; her yeni çevresel uyaranı keşfettikçe bir etkinlikten diğer etkinliğe geçiş yapması, düşünmekten çok dürtüleriyle hareket etmesi olağan bir durumdur. Ancak yaşıtlarıyla karşılaştırıldığında gelişim evresine uymayan sürekli kıpır kıpır olma hali, aşırı hareketlilik, dikkatini toplama ve sürdürmede ciddi problemlerinin olması, bu problemlerin sosyal iletişimde sorunlara yol açması ve oyun oynamasını engellemesi DEHB’ye yönelik ipuçları olarak değerlendirilebilir.
Eğer çocuğunuz okul çalışmalarında veya etkinlikler esnasında dikkatsizce çok fazla hata yapıyor, yaptığı işte dikkatini sürdürmekte zorluk çekiyor, kendisiyle konuştuğunda dinlemiyormuş gibi görünüyor, işlerini düzene sokmakta zorlanıyor, zihinsel çaba gerektiren işlerden kaçınıyor, çok sık unutkanlık gösteriyor ve eşyalarını kaybediyor, sürekli kıpır kıpır halde ve yerinde oturamıyor, sık sık koşturuyor ve biryerlere tırmanıyor ya da benzer davranış biçimleri gösteriyorsa bir uzmana danışmanız gerekmektedir.
Erken yaşlarda tedavi edilmeyen DEHB gelecekte kaygı bozuklukları, aile içi çatışmalar, akademik işlevlerde bozulmalar,zihinsel ve psikososyal alanda bozukluk, davranım bozukluğu, antisosyal davranışlar gibi sorunlara yol açabilmektedir. Tedavi için aile, uzman, okul işbirliği çok önemlidir. DEHB aileler tarafından yanlış yorumlanmamalıdır. DEHB belirtileri yaramazlık veya tembelliği göstermez. Çocuğa bu davranışlarından dolayı ceza vermekten kaçınmalısınız. Ceza verildiğinde çocuk kısa süre sonra aynı davranışları tekrarlayacaktır. Bunun yanında ilaç kullanımı zararlı görüldüğü için aileler tarafından reddedilebilmektedir. Ancak ilaç kullanılmadığı durumlarda çocuğun tedavisi gecikebilmektedir. DEHB tedavisinde ilaçlar çocuğun gelişim görevlerini yerine getirmesi ve terapötik ilişkiye odaklanabilmesi için önemli bir yer tutmaktadır.
